Month: May 2021

Bəxtiyar Vahabzadə, həm də görkəmli publisistdir. Şairin poetik yaradıcılığının, dramaturgiyasının leytmotivini təşkil edən Vətən sevgisi, milli istiqlal, ana dili, mənəviyyat, haqq-ədalət və s. mühüm ictimai və bəşəri problemlər onun çoxşaxəli publisistikasında – məqalə, çıxış, məktub və müsahibələrində də eyni vətəndaşlıq mövqeyindən və bədii-emosional vüsətlə qaldırılır. Materialın həcmcə genişliyi nəzərə alınaraq, şairin publisistikasının iki cilddə verilməsi məqsədəuyğun sayılmışdır. Bu cildə, əsasən, mühüm ictimai-siyasi, sosial və mənəvi-əxlaqi problemlərə dair yazılar daxil edilmişdir.

Külliyatın tərtibçisi və elmi redaktoru Ramazan qafarlı cildə yazdığı “Bəxtiyar Vahabzadənin publisistikası” adlı ön sözündə yazır ki, “Bəxtiyar Vahabzadənin gələcək nəsillər üçün yadigar qoyduğu irs çoxcəhətlidir. Ədəbi ictimaiyyət vətənpərvər sənətkarı ilk-əvvəl lirik- fəlsəfi şeirlər və epik-lirik, üsyankar poemalar ustası kimi tanıyıb. Sonra o, məzmunlu dramlar – dövrünün ən məşhur səhnə əsərlərini yara- dıb, tamaşaçıların böyük rəğbətini qazanıb. Dahi yazarın nəsr əsərləri – hekayələri strukturu, dolğun xarakterləri, ideya-məzmunu, canlı epik lövhələri, dil və üslub xüsusiyyətləri ilə seçilib xüsusi poetik vüsətə malik olsa da, nədənsə, tədqiqatçıların diqqətindən kənarda qalıb. Ədəbi- nəzəri görüşləri isə Səməd Vurğunun yaradıcılıq yoluna həsr etdiyi iri həcmli monoqrafiyasında və Nizamidən, “Kitabi-Dədə Qorqud”dan başlayaraq gənc qələm sahiblərinədək iki min illik dövrdə yaşayıb-ya- radan onlarla fövqəladə istedadın sənət möcüzələrinə və xələflərinin uğurlu əsərlərinə yazdığı şərhlərdə öz təsdiqini tapır”.

Xalq şairi B.Vahabzadə həm də görkəmli ədəbiyyatşünas alim, filologiya elmləri doktoru, AMEA-nın akademikidir. O, 60 illik yaradıcılığı boyu bədii əsərlərlə yanaşı, müntəzəm olaraq, ədəbiyyatın nəzəri məsələlərinə, ədəbiyyat tarixinə, klassik ədəbiyyat və incəsənətimizin aktual problemlərinə, onların ayrı-ayrı görkəmli nümayəndələrinin yaradıcılığına dair elmi-tədqiqi və ədəbi-tənqidi məqalələr yazmışdır. cilddə onların bir qismi toplanmışdır. Məqalələr (xüsusilə sovet dövründə yazılanlar) üzərində müasir dövrlə bağlı, habelə üs-lub xarakterli müəyyən redaktə işi aparılmışdır.

Ramazan Qafarlı cildin ön sözündə – “B.Vahabzadəni “Çətin addım” atmağa nə vadar etdi? Yaxud ustad şairin həyatının son günləri və son şeirləri” adlı essesində yazır ki, “Hər cür bəxtiyarlığa layiq olan ulu bir xalq Bəxtiyarını itirdi. Azərbaycanlıların, dünya türklərinin bəxtiyarlığını hamıdan çox o istəyirdi. Ömrünü şam kimi əridirdi, Nazim Hikmətin “Sən yanmasan, mən yanmasam, o yanmasa, Necə çıxar qaranlıqlar aydınlığa?” çağırı- şına qoşulub insanları el yolunda oda, alova atılmağa səsləyirdi. “Yaşa- maq yanmaqdır, yanasan gərək”.

Ədibin hekayələri, pyesləri, tele-radio pyesləri toplanan cild Ramazan Qafarlılının B.Vahabzadənin dramaturgiyasına həsr olunun “B.Vahabzadə dramaturgiyasında özgələşənlər və doğmalaşanlar” adlı 35 səhifəlik məqaləsi ilə açılır. Sonra şairin akademik Z.Əliyevanın ölümünı hısr olunan “Mərsiyə-rekviyem” poeması təqdim olunur, onun nəsr yaradıcılığı və səhnə əsərləri təqdim olunur.

Bəxtiyar Vahabzadə poeziyası XX yüzilliyin II yarısında, totalitar sosialist rejiminin Böyük Vətən müharibəsindən sonra ikinci nəfəslə dirçəlib
gücləndiyi, ac pələngə döndüyü, azadlıq, müstəqillik ideyasına düşmən
kəsildiyi çağlarda həyəcan təbili kimi meydana atılıb ötən minillikdə türk
dünyasının son ən kəsərli bədii fikirlərinin daşıyıcısına çevrildi. Bu odlualovlu poetik söz və düşüncə yaranışları yarım əsrlik dövrün hadisələrinə
güzgü tutmaqla yanaşı insanlığın narahatlığına səbəb olan bütün ağrılı, acılı məsələləri də içərisinə aldı.